Η ζωή του Αριστοτέλη
Γεννημένος το 384 π.Χ. στη Μακεδονική περιοχή της βορειοανατολικής Ελλάδας στη μικρή πόλη των Σταγείρων (από όπου και το επώνυμο «ο Σταγειρίτης», το οποίο συναντά κανείς κατά καιρούς στην αριστοτελική φιλοσοφία), ο Αριστοτέλης στάλθηκε στην Αθήνα σε ηλικία δεκαεπτά περίπου ετών για σπουδές. Η Ακαδημία του Πλάτωνα, ήταν ένας κατεξοχήν τόπος μάθησης στον ελληνικό κόσμο. Μόλις βρέθηκε στην Αθήνα, ο Αριστοτέλης παρέμεινε συνδεδεμένος με την Ακαδημία μέχρι το θάνατο του Πλάτωνα το 347, οπότε έφυγε για την Άσσο, στη Μικρά Ασία, στη βορειοδυτική ακτή της σημερινής Τουρκίας. Εκεί συνέχισε τη φιλοσοφική δραστηριότητα που είχε ξεκινήσει στην Ακαδημία, αλλά κατά πάσα πιθανότητα άρχισε επίσης να επεκτείνει τις έρευνές του στη θαλάσσια βιολογία. Παρέμεινε στην Άσσο για περίπου τρία χρόνια, όταν, προφανώς μετά το θάνατο του οικοδεσπότη του Ερμήια, ενός φίλου και πρώην Ακαδημαϊκού που ήταν ο ηγεμόνας της Άσσου, ο Αριστοτέλης μετακόμισε στο κοντινό παραθαλάσσιο νησί της Λέσβου. Εκεί συνέχισε τις φιλοσοφικές και εμπειρικές έρευνές του για επιπλέον δύο χρόνια, σε συνεργασία με τον Θεόφραστο, γέννημα θρέμμα της Λέσβου, ο οποίος επίσης αναφερόταν στην αρχαιότητα ότι συνδέεται με την Ακαδημία του Πλάτωνα. Ενώ ήταν στη Λέσβο, ο Αριστοτέλης παντρεύτηκε την Πυθία, ανιψιά του Ερμήια, με την οποία απέκτησε μια κόρη, που ονομάστηκε επίσης Πυθία.
Το 343, κατόπιν αιτήματος του Φιλίππου, του βασιλιά της Μακεδονίας, ο Αριστοτέλης έφυγε από τη Λέσβο για την Πέλλα, την πρωτεύουσα της Μακεδονίας, προκειμένου να διδάξει τον δεκατριάχρονο γιο του βασιλιά, Αλέξανδρο-το αγόρι που θα γινόταν τελικά ο Μέγας Αλέξανδρος. Αν και οι εικασίες σχετικά με την επιρροή του Αριστοτέλη στον αναπτυσσόμενο Αλέξανδρο αποδείχθηκαν ακαταμάχητες στους ιστορικούς, στην πραγματικότητα λίγα συγκεκριμένα είναι γνωστά για την αλληλεπίδρασή τους. Από την άλλη πλευρά, φαίνεται λογικό να συμπεράνουμε ότι πραγματοποιήθηκαν κάποια δίδακτρα, αλλά διήρκεσαν μόνο δύο ή τρία χρόνια, όταν ο Αλέξανδρος ήταν ηλικίας δεκατριών έως δεκαπέντε ετών. Μέχρι τα δεκαπέντε, ο Αλέξανδρος προφανώς υπηρετούσε ήδη ως αναπληρωτής στρατιωτικός διοικητής του πατέρα του, μια κατάσταση που υπονόμευε, αν όχι αόριστα, την κρίση εκείνων των ιστορικών που εικάζουν ότι θα διαρκέσουν περισσότερα μαθήματα. Όπως και να έχει,μερικοί υποθέτουν ότι η σχέση τους διήρκεσε έως και οκτώ χρόνια.
Είναι δύσκολο να αποκλειστεί αυτό το ενδεχόμενο, αφού λίγα είναι γνωστά για την περίοδο της ζωής του Αριστοτέλη από το 341-335. Έμεινε προφανώς για άλλα πέντε χρόνια στα Στάγειρα ή τη Μακεδονία πριν επιστρέψει στην Αθήνα για δεύτερη και τελευταία φορά, το 335. Στην Αθήνα, ο Αριστοτέλης δημιούργησε το δικό του σχολείο σε δημόσιο χώρο ασκήσεων αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα Λύκιο, από όπου και το όνομά του, το Λύκειο . Εκείνοι που συνδέονται με το σχολείο του Αριστοτέλη αργότερα ονομάστηκαν Περιπατητικοί, πιθανώς λόγω της ύπαρξης περιπατητικού (περιπάτου) στην ιδιοκτησία του σχολείου δίπλα στο γήπεδο άσκησης. Τα μέλη του Λυκείου διεξήγαγαν έρευνες σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όλα ενδιαφέροντα για τον ίδιο τον Αριστοτέλη: βοτανική, βιολογία, λογική, μουσική, μαθηματικά, αστρονομία, ιατρική, κοσμολογία, φυσική, ιστορία της φιλοσοφίας, μεταφυσική, ψυχολογία, ηθική, θεολογία, ρητορική, πολιτική ιστορία, κυβέρνηση και πολιτική θεωρία, ρητορική και τέχνες. Σε όλες αυτές τις περιοχές, το Λύκειο συγκέντρωσε χειρόγραφα, έτσι, σύμφωνα με ορισμένες αρχαίες αναφορές, συγκέντρωσε την πρώτη μεγάλη βιβλιοθήκη της αρχαιότητας.
Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η σύζυγος του Αριστοτέλη, η Πυθία, πέθανε και αυτός ανέπτυξε μια νέα σχέση με τον Ερπύλη, ίσως σαν αυτόν που κατάγεται από τα Στάγειρα, αν και η καταγωγή της αμφισβητείται, όπως και το ζήτημα της ακριβούς σχέσης της με τον Αριστοτέλη. Κάποιοι υποθέτουν ότι ήταν απλώς η σκλάβα του. άλλοι συμπεραίνουν από τις διατάξεις της διαθήκης του Αριστοτέλη ότι ήταν μια ελεύθερη γυναίκα και πιθανότατα η σύζυγός του τη στιγμή του θανάτου του. Σε κάθε περίπτωση, είχαν παιδιά μαζί, συμπεριλαμβανομένου ενός γιου, του Νικόμαχου, που πήρε το όνομά του από τον πατέρα του Αριστοτέλη και από τον οποίο προφανώς πήραν το όνομά του τα Ηθικά Νικομάχεια.
Μετά από δεκατρία χρόνια στην Αθήνα, ο Αριστοτέλης βρήκε για άλλη μια φορά αιτία να αποσυρθεί από την πόλη, το 323. Πιθανότατα η αναχώρησή του οφείλεται στην αναζωπύρωση του πάντα μαυρίζοντος αντιμακεδονικού αισθήματος στην Αθήνα, το οποίο ήταν ελεύθερο να πάρει βράση μετά τον Αλέξανδρο υπέκυψε σε ασθένεια στη Βαβυλώνα τον ίδιο χρόνο. Λόγω των συνδέσεών του με τη Μακεδονία, ο Αριστοτέλης φοβόταν εύλογα για την ασφάλειά του και έφυγε από την Αθήνα, σημειώνοντας, όπως θα έλεγε μια συχνά επαναλαμβανόμενη αρχαία ιστορία, ότι δεν έβλεπε κανένα λόγο να επιτρέψει στην Αθήνα να αμαρτήσει δύο φορές κατά της φιλοσοφίας. Αποσύρθηκε απευθείας στη Χαλκίδα, στην Εύβοια, ένα νησί στα ανοιχτά της αττικής ακτής, και πέθανε εκεί από φυσικά αίτια το επόμενο έτος, το 322.
Πηγή: Stanford Encyclopedia of Philosophy
Μετάφραση: poetry.gr